Мемлекеттік сатып алу саласындағы заңнаманы бұзудың салдары
Мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру және өткізу мемлекеттік сатып алу саласында үлкен көңіл бөлуді, білім мен дағдыны қажет етеді.Сонымен қатар, лауазымды тұлғалардың заңдарды білмеуіне және мемлекеттік сатып алу рәсімдерін бұзудың салдарына байланысты әкімшілік жауапкершілікке әкеп соғатын бұзушылықтарға жол берген жағдайлары да аз емес.Осыған байланысты бұзушылықтардың түрлері мен жауапкершілікті қарастыруды ұсынамыз.Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасын бұзғаны үшін әкімшілік жауапкершілік «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 5 шілдедегі No 235-V ҚРЗ Кодексінің (бұдан әрі – ҚРЗ) 207-бабында көзделген. (бұдан әрі — Кодекс).Осылайша, Кодекстің жоғарыда аталған бабының бірінші бөлігіне сәйкес Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасының конкурстық құжаттама (аукциондық құжаттама) бойынша немесе мемлекеттік сатып алуды өткізу кезінде орналастырылған ақпаратта талаптарын бұзғаны үшін әкімшілік жауапкершілік көзделген жағдайларды қоспағанда, баға ұсыныстарын сұрату, әлеуетті өнім берушілерге қандай да бір саны анықталмайтын және (немесе) реттелмейтін талаптарды немесе сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің жекелеген әлеуетті өнім берушілерге тиесілігін айқындайтын сипаттамалардың белгілерін белгілеу арқылы жүзеге асырылады. Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасында көзделген жағдайларды қоспағанда, сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің жеке әлеуетті өнім берушілерге тиесілігін анықтау – лауазымды адамдарға 50 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
Осы құқық бұзушылықтың субъектісі мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушының бірінші басшысы, тапсырыс беруші немесе олардың міндеттерін атқаратын, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру және өткізу рәсімдерін іске асыруға жауапты адамдар және (немесе) сатып алуды әзірлеуге тікелей қатысатын адамдар болып табылады. тендерлік құжаттама (аукциондық құжаттама).Қарастырылып отырған баптың екінші бөлігінде конкурстық құжаттаманың (аукциондық құжаттаманың) жобасын алдын ала талқылау шеңберінде келіп түскен конкурстық құжаттаманың (аукциондық құжаттаманың) жобасына ескертулерді уақтылы қарамағаны, сондай-ақ мемлекеттік сатып алу туралы уақтылы орналастырмағаны үшін жауаптылық көзделген. конкурстық құжаттаманың (аукциондық құжаттаманың) жобасын алдын ала талқылау хаттамасының веб-порталы, сондай-ақ конкурстық құжаттаманың (аукциондық құжаттаманың) мәтінін жариялау және лауазымды адамдарға 30 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.Осы құқық бұзушылық үшін лауазымды тұлғаға мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушының, тапсырыс берушінің немесе олардың міндеттерін атқаратын, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру және өткізу рәсімдерінің орындалуына жауапты тұлғалардың бірінші басшысы табылады.Қазақстан Республикасының мемлекеттiк сатып алу туралы заңнамасында көзделмеген жағдайларда мемлекеттiк сатып алуды жүзеге асырудан бас тартқаны үшiн жауаптылық Кодекстiң 207-бабының үшiншi бөлiгiнде көзделген және оны жасау үшiн бiрiншi басшысы немесе жауапты хатшы немесе Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын лауазымды адамның өкiлеттiгiн жүзеге асыратын өзге де жауапты хатшыға, тапсырыс берушіге немесе оның тұлғасы болып табылатын адамға 100 АЕК мөлшерінде әкімшілік айыппұл салынады.Конкурсқа (аукционға) қатысуға өтінімді жетіспейтін құжаттармен толықтыруға, конкурсқа (аукционға) қатысуға өтінімде ұсынылған құжаттарды ауыстыруға, конкурсқа (аукционға) қатысуға өтінімді енгізуге байланысты конкурстық комиссияның (аукциондық комиссияның) сұрау салуды және өзге де әрекеттерін жібергені үшін тиісінше ресімделмеген құжаттармен, конкурсқа (аукционға) қатысуға өтінімдерді Қазақстан Республикасының мемлекеттік туралы заңнамасында көзделген біліктілік талаптарына және конкурстық құжаттаманың (аукциондық құжаттаманың) талаптарына сәйкес келтіру мерзімі өткеннен кейін сатып алу, жауапкершілік қарастырылып отырған Кодекстің 4-бабында көзделген.Аталған құқық бұзушылық үшін лауазымды тұлғаларға 100 АЕК мөлшерінде айыппұл салу түріндегі әкімшілік жауапкершілік қарастырылған.Лауазымды тұлға осы бөлікте конкурстық комиссияның (аукциондық комиссияның) төрағасы мен оның орынбасарын, сондай-ақ конкурстық комиссияның (аукциондық комиссияның) мүшелері мен хатшысын білдіреді.
Сонымен қатар, Кодекстің 207-бабының бесінші бөлігінде конкурстық құжаттамада (аукциондық құжаттамада) әлеуетті өнім берушілерге және (немесе) олар тартатын жұмыстардың немесе көрсетілетін қызметтердің қосалқы мердігерлеріне (бірлесіп орындаушыларына) қойылатын біліктілік талаптарын белгілеу жауапкершілігі көзделген. Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасында көзделмеген. Осы норманы бұзу лауазымды тұлғаларға 100 АЕК мөлшерінде айыппұл салу түріндегі жауапкершілікке әкеп соғады.
Бұл бұзушылық үшін бірінші басшы немесе жауапты хатшы немесе Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын жауапты хатшының өкілеттіктерін жүзеге асыратын өзге де лауазымды адам, тапсырыс беруші немесе оның міндеттерін атқарушы тұлға лауазымды тұлға болып табылады.
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк сатып алу туралы заңнамасының конкурсқа қатысушылардың конкурстық баға ұсынысына әсер ететiн өлшемшарттарды конкурстық құжаттамаға енгiзбеу бөлiгiнде талаптарын бұзғаны үшiн конкурсқа қатысушылардың бiрiншi басшыларына айыппұл салуға әкеп соғады. мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы, тапсырыс беруші немесе олардың міндетін атқарушы, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру және өткізу рәсімдерінің орындалуына жауапты тұлғаларға 50 АЕК мөлшерінде.
Кодекстің 207-бабының жетінші бөлігінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасының талаптарын бәсекелес бағаға әсер ететін өлшемшарттардың салыстырмалы маңыздылығын конкурстық баға ұсыныстарына қолданбау бөлігінде бұзғаны үшін әкімшілік жауаптылық көзделген. сауда-саттыққа қатысушылардың ұсынысы болып табылады және лауазымды адамдарға 50 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
Бұл ретте лауазымды тұлғалар деп конкурс комиссиясының төрағасы мен оның орынбасары, сондай-ақ конкурс комиссиясының мүшелері түсініледі.
Әлеуетті өнім берушіні және (немесе) ол тартатын жұмыстардың немесе көрсетілетін қызметтердің қосалқы мердігерлерін (бірлесіп орындаушыларын) біліктілік талаптарына және (немесе) конкурстық құжаттаманың (аукциондық құжаттаманың) талаптарына сәйкес емес деп танығаны үшін де әкімшілік жауапкершілік көзделген. Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасында көзделмеген. Бұзушылықтың бұл түрі үшін конкурстық комиссияның (аукциондық комиссияның) төрағасына және оның орынбасарына, сондай-ақ конкурстық комиссияның (аукциондық комиссияның) мүшелеріне 100 АЕК (сегізінші бөлік) мөлшерінде айыппұл салынады.
«Мемлекеттік сатып алу туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларда мемлекеттік сатып алуды өткізу барысында лоттарға бөлінбегені үшін лауазымды адамдарға 50 АЕК (тоғызыншы бөлік) мөлшерінде айыппұл салынады.
Көрсетілген бұзушылық үшін жауаптылық мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушының, тапсырыс берушінің бірінші басшылары немесе мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру және өткізу рәсімдерінің орындалуына жауапты олардың міндеттерін атқаратын тұлғаларға жүктеледі.
Сараптама комиссиясының немесе сарапшының оның негізінде конкурстық комиссия (аукциондық комиссия) заңсыз шешім қабылдаған көрінеу жалған сараптамалық қорытындыны дайындағаны үшін жауаптылық Кодекстің 207-бабының он бөлігінде және 50 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
Кодекстің 207-бабының он бірінші бөлігіне сәйкес, әлеуетті өнім берушілерді, өнім берушілерді мемлекеттік сатып алуға жосықсыз қатысушылар деп тану туралы талаппен тапсырыс берушінің сотқа жүгінбегені немесе уақтылы жүгінбегені үшін лауазымды тұлғаларға 30 АЕК мөлшерінде айыппұл салынады. келесі жағдайлар:
1) тапсырыс беруші орындау барысында өнім берушінің біліктілік талаптарына және конкурстық құжаттаманың (аукциондық құжаттаманың) талаптарына сәйкес келмейтіні немесе оның талаптарға сәйкестігі туралы жалған ақпарат бергені анықталған өнім берушімен мемлекеттік сатып алу туралы шартты біржақты тәртіппен бұзған кезде; тендердің (аукционның) жеңімпазы болуға мүмкіндік беретін осындай талаптар, нәтижесінде осындай шарт жасалған;
2) өнім берушінің онымен жасалған мемлекеттік сатып алу туралы шарт бойынша міндеттемелерді орындамауы немесе тиісінше орындамауы.
Көрсетілген бұзушылық үшін жауаптылық мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушының, тапсырыс берушінің бірінші басшылары немесе мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру және өткізу рәсімдерінің орындалуына жауапты олардың міндеттерін атқаратын тұлғаларға жүктеледі.
Бұзушылықтың ерекше кең тараған түрі Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасында көзделмеген жағдайларда мемлекеттік сатып алу туралы шартты тікелей жасасу арқылы бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру болып табылады. Бұзушылықтың бұл түрі Кодекстің 207-бабының он екінші бөлігінде көзделген және лауазымды адамдарға 100 АЕК мөлшерінде айыппұл салуды көздейді.
Көрсетілген бұзушылық үшін жауаптылық мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушының, тапсырыс берушінің бірінші басшылары немесе мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру және өткізу рәсімдерінің орындалуына жауапты олардың міндеттерін атқаратын тұлғаларға жүктеледі.
Соңында, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушылар қабылдайтын шешімдердің ашықтығын қамтамасыз ету және рұқсат беру туралы алдын ала хаттаманың енгізілуіне байланысты 207-баптың он үшінші бөлігінде конкурсқа қатысуға алдын ала рұқсат беру хаттамаларында көрсетпегені үшін әкімшілік жауапкершілік көзделген. конкурс (аукцион) тәсілімен мемлекеттік сатып алудың қорытындылары бойынша әлеуетті өнім берушінің конкурсқа (аукционға) қатысуға өтінімін қабылдамау себептерін, оның ішінде оның өтпегенін растайтын мәліметтер мен құжаттарды толық сипаттау, біліктілік талаптарына және конкурстық құжаттаманың (аукциондық құжаттама) талаптарына сәйкестігі.
Бұзушылықтың бұл түрі үшін заңнамада лауазымды тұлғаларға 10 АЕК мөлшерінде айыппұл салу түріндегі жауапкершілік көзделген.
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе, мемлекеттік сатып алу және әкімшілік жауапкершілік саласындағы заңнама нормаларын бұзуды болдырмау мақсатында, тиісінше, конкурстық құжаттаманы (аукциондық құжаттаманы), конкурстық құжаттаманың (аукциондық құжаттаманың) жобасын алдын ала талқылау шеңберінде мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырудан бас тарту туралы шешім қабылдаған кезде, әлеуетті өнім берушілерді біліктілік талаптары мен талаптарына сәйкес емес деп тану туралы шешім қабылдаған кезде конкурстық құжаттаманың (аукциондық құжаттаманың) жобасына ескертулерді қарау қаралатын Кодекстің он бірінші бөлігінде көзделген жағдайларда, тікелей шарт жасасу арқылы бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру кезінде және шартты орындау сатысында конкурстық құжаттаманың
келісу сатысында шешім қабылдау кезінде ерекше назар аудару ұсынылады. немесе баға ұсыныстарын сұрату арқылы мемлекеттік сатып алуды өткізу кезінде орналастырылған ақпаратта көрсетіледі
Камералды бақылау бөлімінің бастығы
Ішкі мемлекеттік департаменті
Нұр-Сұлтан қаласы бойынша аудит Исахметов Талғат Айдарбекұлы
Жоспарлау бөлімінің бастығы,
Талдау және есеп беру бөлімі
Нұр-Сұлтан қаласындағы ішкі мемлекеттік аудит Байқуанышов А.А.